Standardy Ochrony Dzieci

Fundacja Arka

Naczelną zasadą obowiązującą wszystkich pracowników Fundacji ,,Arka” jest podejmowanie działań mających na celu ochronę godności małoletniego i poszanowanie jego praw. Niedopuszczalne jest stosowanie przez pracowników wobec dziecka przemocy w jakiejkolwiek formie. Pracownicy Fundacji ,,Arka” działają w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych oraz własnych kompetencji.

Rozdział 1. Objaśnienie terminów.

  1. Personelem lub członkiem personelu jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej, członek organizacji, a także praktykant, wolontariusz i stażysta.
  2. Zarządem fundacji podmiot, który w strukturze danej organizacji zgodnie z obowiązującym prawem i wewnętrznymi dokumentami jest uprawniony do podejmowania decyzji o działaniach organizacji.
  3. Dzieckiem jest każda osoba do ukończenia 18 roku życia.
  4. Opiekunem dziecka jest osoba uprawniona do reprezentacji dziecka, w szczególności jego rodzic lub opiekun prawny. W myśl niniejszego dokumentu opiekunem jest również rodzic zastępczy. Jednak w przypadku braku porozumienia między rodzicami dziecka należy poinformować rodziców o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny.
  5. Przez krzywdzenie dziecka należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę, w tym członka personelu organizacji lub zagrożenie dobra lub dobrostanu dziecka, w tym jego zaniedbywanie.
  6. Osoba odpowiedzialna za Politykę Ochrony Dzieci przed krzywdzeniem to wyznaczony przez zarząd organizacji członek personelu sprawujący nadzór nad realizacją Polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem w organizacji.
  7. Osoba odpowiedzialna za Internet to wyznaczony przez zarząd organizacji członek personelu, sprawujący nadzór nad korzystaniem z Internetu przez dzieci na terenie organizacji oraz nad bezpieczeństwem dzieci w Internecie.
  8. Dane osobowe dziecka to wszelkie informacje umożliwiające identyfikację dziecka.

Rozdział 2. Ogólne założenia Standardów Ochrony Dzieci.

STANDARD I. Polityka: Fundacja ,,Arka” ustanowiła i wprowadziła w życie Politykę Ochrony Dzieci przed krzywdzeniem.

  1. Polityka dotyczy całego personelu niezależnie od rodzaju zatrudnienia (pracowników, współpracowników, praktykantów, stażystów i wolontariuszy – na wszystkich szczeblach organizacji). 
  2. Prezes Fundacji ,,Arka” wraz z Zarządem zatwierdził Politykę, a za jej wdrażanie i nadzorowanie odpowiada kierownik Świetlicy Środowiskowej ,,Przystań”.
  3. Kierownik Świetlicy Środowiskowej ,,Przystań” jest odpowiedzialny za monitoring realizacji Polityki. Rola, zadania oraz kwalifikacje tej osoby są jasno określone.
  4.   Polityka ochrony dzieci jasno i kompleksowo określa: 
    • zasady bezpiecznej rekrutacji personelu
    • sposób reagowania w organizacji/instytucji na przypadki podejrzenia, że dziecko doświadcza krzywdzenia i zasady prowadzenia rejestru interwencji
    • zasady bezpiecznych relacji personel-dziecko i dziecko–dziecko 
    • zasady bezpiecznego korzystania z Internetu i mediów elektronicznych 
    • zasady ochrony wizerunku i danych osobowych dzieci 
  5. Polityka jest opublikowana i szeroko promowana wśród całego personelu, rodziców i dzieci, a poszczególne grupy są z nią aktywnie zapoznawane poprzez działania edukacyjne i informacyjne.
  6. Polityka jest opublikowana na wszystkich stronach internetowych i portalach społecznościowych połączonych z Fundacją ,,Arka”.

STANDARD II. Personel: Fundacja ,,Arka” monitoruje, edukuje i angażuje swoich pracowników w celu zapobiegania krzywdzeniu dzieci.

  1. Standardy podstawowe:
    • W ramach rekrutacji członków kadry pracującej z dziećmi prowadzona jest ocena przygotowania kandydatów do pracy z dziećmi oraz sprawdzane są ich referencje i doświadczenie.
    • Fundacja ,,Arka” uzyskała o każdym członku personelu dane z Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym oraz informacje z Krajowego Rejestru Karnego, a także zebrała oświadczenia o niekaralności w momencie zatrudnienia, a także raz w roku w przypadku przedłużonej współpracy.
    • Określone są zasady bezpiecznych relacji całego personelu Fundacji ,,Arka” z dziećmi, wskazujące, jakie zachowania w organizacji są niedozwolone, a jakie pożądane w kontakcie z dzieckiem.
    • Fundacja ,,Arka” zapewnia swoim pracownikom podstawową edukację na temat ochrony dzieci przed krzywdzeniem i pomocy dzieciom w sytuacjach zagrożenia, w zakresie: 
    • rozpoznawania symptomów krzywdzenia dzieci 
    • procedur interwencji w przypadku podejrzeń krzywdzenia 
    • odpowiedzialności prawnej pracowników placówki, zobowiązanych do -podejmowania interwencji procedury „Niebieskie Karty” lub zgłoszenia zawiadomienia o prawdopodobieństwu popełnieniu przestępstwa wobec nieletniego, tudzież wniosek o wgląd w sytuacje rodziny.
  2. Standardy uzupełniające:
    • Za przygotowanie personelu pracującego z dziećmi i ich opiekunami są odpowiedzialni kierownicy jednostek Fundacji ,,Arka”.
    • Cały personel Fundacji ,,Arka” pracujący z dziećmi i ich opiekunami jest przygotowany, by informować i pomagać w sytuacjach zagrożenia dobrostanu dziecka: 
      • dzieci na temat ochrony przed przemocą i wykorzystywaniem 
      • opiekunów dzieci na temat wychowania dzieci bez przemocy oraz chronienia ich przed przemocą i wykorzystywaniem. 
    • Personel dysponuje materiałami edukacyjnymi dla dzieci i dla rodziców oraz aktywnie je wykorzystuje zarówno w pracy indywidualnej, jak i warsztatowej. 

STANDARD III. Procedury: Fundacja ,,Arka” wykorzystuje procedury zgłaszania podejrzenia oraz podejmowania interwencji w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dziecka.

  1. Fundacja ,,Arka” wypracowała procedury, które określają krok po kroku, jakie działanie należy podjąć w sytuacji krzywdzenia dziecka lub zagrożenia jego bezpieczeństwa ze strony personelu organizacji, członków rodziny, rówieśników i osób obcych.   
  2. Fundacja ,,Arka” dysponuje danymi kontaktowymi lokalnych instytucji i organizacji, które zajmują się interwencją i pomocą w sytuacjach krzywdzenia dzieci (policja, sąd rodzinny, centrum interwencji kryzysowej, ośrodek pomocy społecznej, placówki ochrony zdrowia) oraz zapewnia do nich dostęp wszystkim pracownikom. W każdej jednostce prowadzonej przez Fundację ,,Arka” odpowiedzialny za to jest właściwy kierownik.
  3. W Fundacji ,,Arka” wyeksponowane są informacje dla dzieci na temat możliwości uzyskania pomocy w trudnej sytuacji, w tym numery bezpłatnych telefonów zaufania dla dzieci i młodzieży. 

STANDARD IV. Monitoring: Fundacja ,,Arka” monitoruje i okresowo weryfikuje zgodność prowadzonych działań z przyjętymi standardami ochrony dzieci przed krzywdzeniem.

  1. Standardy podstawowe:
    • Zarząd Fundacji ,,Arka” wyznacza kierownika Świetlicy Środowiskowej ,,Przystań” jako osobę odpowiedzialną za Politykę ochrony dzieci w organizacji. Wyznaczony kierownik jest odpowiedzialny za bieżący monitoring realizacji Polityki, za reagowanie na sygnały naruszenia Polityki i prowadzenie rejestru zgłoszeń oraz zaproponowanie zmian w Polityce.
    • Przyjęta polityka ochrony dzieci jest weryfikowana – przynajmniej raz w roku, ze szczególnym uwzględnieniem analizy sytuacji związanych z wystąpieniem zagrożenia bezpieczeństwa dzieci poprzez zebranie zarządu fundacji i pracowników zajmujących się pracą z nieletnimi.
    • Zarząd fundacji wprowadza do Polityki niezbędne zmiany i ogłasza personelowi, dzieciom i ich opiekunom nowe brzmienie Polityki.
  2. Standardy uzupełniające:
    • W ramach weryfikacji polityki, placówka konsultuje się z dziećmi i ich rodzicami i/lub opiekunami prawnymi.

Rozdział 3. Procedury w przypadku krzywdzenia dziecka.

W przypadku uzyskania przez pracownika informacji, że dziecko jest krzywdzone lub naruszony jest jego dobrostan, pracownik ma obowiązek sporządzenia notatki służbowej i przekazania uzyskanej informacji kierownikowi placówki, w której pracuje.

  1. W przypadku krzywdzenia dziecka na terenie placówek Fundacji ,,Arka” przez pracownika lub inną osobę:
  1. Osoba, która zauważyła, że jakiekolwiek dziecko jest krzywdzone przez pracownika jest zobowiązana niezwłocznie powiadomić o tym kierownika placówki.
  2. Kierownik rozpoznaje sytuację osobiście lub na jego polecenie inny pracownik prowadzi rozmowę wyjaśniającą z podopiecznym i ewentualnymi świadkami zdarzenia. Z rozmowy sporządzona zostaje notatka w Karcie Pobytu Dziecka.
  3. Jeśli sprawę zgłosił rodzic lub inny opiekun, kierownik rozmawia o zauważonej sytuacji z rodzicami pokrzywdzonego dziecka i dokonuje głębokiej analizy zdarzenia, a także konsultuje sytuacje z innymi współpracownikami.
  4. Kierownik placówki prowadzi rozmowę z pracownikiem podejrzanym o krzywdzenie dziecka. Z rozmowy sporządzona zostaje notatka zawierająca listę osób uczestniczących, przebieg rozmowy, wnioski i postanowienia.
  5. Kierownik w celu wyjaśnienia prawdziwości faktów, sporządza opis zaistniałej sytuacji oraz plan pomocy dziecku – na podstawie rozmów:
    • z dzieckiem (w obecności pedagoga lub wychowawcy klasy, który sporządza notatkę z rozmowy),
    • ze zgłaszającym fakt krzywdzenia dziecka,
    • z podejrzanym o krzywdzenie.
  6. Plan pomocy dziecku powinien zawierać wskazania dotyczące:
    • działań, jakie placówka podejmuje na rzecz dziecka, w celu zapewnienia mu poczucia bezpieczeństwa, w tym zgłoszenie podejrzenia krzywdzenia do odpowiedniej instytucji,
    • zdyscyplinowanie krzywdzącego,
    • wsparcia, jakie placówka zaoferuje dziecku,
    • skierowania dziecka do specjalistycznej placówki pomocy dziecku, jeżeli istnieje taka potrzeba.
  7. W przypadku potwierdzenia podejrzenia, że fakt krzywdzenia miał miejsce, na wniosek kierownika placówki, właściwy organ wszczyna postępowanie zmierzające do ukarania pracownika karą porządkową lub dyscyplinarną.
  1. W przypadku krzywdzenia dziecka na terenie i poza terenem placówek Fundacji „Arka” przez opiekuna lub inną osobę:
  1. Każdy pracownik, który posiądzie informację o podejrzeniu krzywdzenia dziecka przez jakąkolwiek osobę dorosłą, niebędącą pracownikiem fundacji jest zobowiązany niezwłocznie powiadomić o podejrzeniu kierownika placówki oraz sporządzić adnotację służbową zawierającą opis zaobserwowanych symptomów w Karcie Pobytu Dziecka.
  2. Kierownik placówki wzywa osobę, którą podejrzewa się o krzywdzenie i informuje ją o podejrzeniu.
  3. Kierownik po rozmowie z osobą, która podejrzewa krzywdzenie dziecka, niezwłocznie prowadzi działania wyjaśniające: rozmawia z dzieckiem i ewentualnymi świadkami zdarzenia, odbywa się także rozmowa na ten temat w trakcie zebrania kadry placówki. Z rozmów sporządzona zostaje notatka.
  4. Kierownik w celu wyjaśnienia sytuacji, sporządza opis zaistniałej sytuacji oraz plan pomocy dziecku — na podstawie rozmów:
    • z dzieckiem,
    • ze zgłaszającym fakt krzywdzenia dziecka,
    • podejrzanym o krzywdzenie.
  5. Plan pomocy dziecku powinien zawierać wskazania dotyczące:
    • działań, jakie placówka podejmuje w celu zapewnienia bezpieczeństwa dziecku, w tym zgłoszenie podejrzenia krzywdzenia do odpowiedniej instytucji,
    • wsparcia, jakie placówka zaoferuje dziecku,
    • skierowania dziecka do specjalistycznej placówki pomocy dziecku, jeżeli istnieje taka potrzeba.
  6. Kierownik składa zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa do prokuratury/policji lub wniosek o wgląd w sytuację rodziny do Sądu Rejonowego, Wydział Rodzinny i Nieletnich.
  1. W przypadku krzywdzenia dziecka na terenie placówek Fundacji ,,Arka” przez inne dziecko:
  1. W przypadku stwierdzenia lub podejrzenia, że dziecko jest ofiarą przemocy rówieśniczej, kierownik placówki niezwłocznie wzywa i informuje o tym fakcie opiekunów zarówno dziecka krzywdzonego jak i dziecka, które jest sprawcą przemocy.
  2. Kierownik rozpoznaje sytuację osobiście lub na jego polecenie inny pracownik prowadzi rozmowę wyjaśniającą z podopiecznym i ewentualnymi świadkami zdarzenia. Z rozmowy sporządzona zostaje notatka w Karcie Pobytu Dziecka.
  3. Kierownik placówki przy współpracy z Pracownikami placówki opracowuje plan pomocy dziecku, który uwzględnia formy wsparcia poszkodowanego i ma na celu zapewnienie mu dalszego bezpieczeństwa.
  4. Poza realizacją opracowanego planu pomocy dziecku – każdorazowo w sytuacjach konfliktowych stosuje się mediacje rówieśnicze, jako alternatywną metodę rozwiązywania sporów
  5. Kierownik placówki, w obecności opiekuna informuje sprawcę przemocy rówieśniczej o konsekwencjach jakie zostaną wobec niego wyciągnięte (powołując się na Regulamin placówki)
  6. W przypadku popełnienia przez sprawcę czynu karalnego, zostaje o tym fakcie powiadomiony sąd rodzinny lub Policja, a wobec dziecka wyciągane są konsekwencje prawne wynikające z Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich.
  1. W przypadkach bardziej skomplikowanych (dotyczących wykorzystywania seksualnego oraz znęcania się fizycznego i psychicznego o dużym nasileniu):
  1. Kierownik powołuje zebranie kadry, w skład której wchodzą wszyscy pracownicy, a także reprezentant Zarządu Fundacji ,,Arka”. Kadra sporządza plan pomocy dziecku na podstawie opisu sporządzonego przez kierownika placówki oraz informacji uzyskanych przez członków zespołu.
    W przypadku, gdy podejrzenie krzywdzenia zgłosili rodzice lub opiekunowie dziecka, organizacja zebrania kadry placówki jest obligatoryjna. Na to zebranie zaproszeni są opiekunowie dziecka, podczas którego może zaproponować opiekunom zdiagnozowanie zgłaszanego podejrzenia w zewnętrznej, bezstronnej instytucji. Ze spotkania sporządza się protokół, który podpisuje każdy uczestnik.
    Kierownik składa zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa do prokuratury/policji lub wniosek o wgląd w sytuację rodziny do Sądu Rejonowego, Wydział Rodzinny i Nieletnich.
  1. Zasady ochrony danych osobowych dziecka:
  1. Dane osobowe dziecka podlegają ochronie na zasadach określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych.
  2. Pracownik ma obowiązek zachowania w tajemnicy danych osobowych, które przetwarza oraz zachowania w tajemnicy sposobów zabezpieczenia danych osobowych przed nieuprawnionym dostępem.
  3. Dane osobowe dziecka są udostępniane wyłącznie osobom i podmiotom uprawnionym na podstawie odrębnych przepisów.
  4. Pracownik jest uprawniony do przetwarzania danych osobowych dziecka i udostępniania tych danych w ramach zespołu interdyscyplinarnego powołanego w trybie ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
  5. Pracownik Fundacji ,,Arka” może wykorzystać informacje o dziecku w celach szkoleniowych lub edukacyjnych wyłącznie z zachowaniem anonimowości dziecka oraz w sposób uniemożliwiający identyfikację dziecka.
  6. Pracownik fundacji nie udostępnia przedstawicielom mediów informacji o dziecku ani jego opiekunach.
  7. Pracownik fundacji nie kontaktuje przedstawicieli mediów z dziećmi.
  1. Zasady ochrony wizerunku dziecka:
  1. Pracownikowi fundacji nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku dziecka (filmowania, fotografowania) na terenie placówki bez pisemnej zgody opiekuna dziecka.
  2. Rodzic/opiekun wyraża pisemną zgodę na utrwalanie wizerunku dziecka podczas zapisania dziecka do placówki.
  3. Jeżeli wizerunek dziecka stanowi jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda opiekunów na utrwalanie wizerunku dziecka nie jest wymagana.
  4. Upublicznianie przez pracownika placówki wizerunku dziecka utrwalonego w jakiejkolwiek formie (fotografia, nagranie audio-video) wymaga pisemnej zgody opiekuna dziecka.
  5. Przed utrwaleniem wizerunku dziecka należy dziecko poinformować o tym, gdzie będzie umieszczony zarejestrowany wizerunek i w jakim kontekście będzie wykorzystywany (np. że umieszczony zostanie na stronie www.youtube.pl w celach promocyjnych). Jeżeli dziecko nie chce być na danych zdjęciach obowiązkiem pracowników fundacji jest uszanowanie jego woli.
  1. Zasady bezpiecznego korzystania z Internetu:
  1. Placówka, zapewniając dzieciom dostęp do Internetu, jest zobowiązana podejmować działania zabezpieczające dzieci przed dostępem do treści, które mogą stanowić zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju, w szczególności zainstalować i aktualizować oprogramowanie zabezpieczające.
  2. Na terenie placówki możliwy jest dostęp dziecka do Internetu w określonym czasie i na przeznaczonych do tego komputerach – pod nadzorem wychowawców .
  3. Internet udostępniany w formie WI-FI jest zabezpieczony hasłem.
  4. Pracownicy placówki mają obowiązek informowania dzieci o zasadach bezpiecznego korzystania z Internetu.
  5. W miarę możliwości placówka prowadzi z dziećmi cykliczne (przynajmniej raz na rok) warsztaty dotyczące bezpiecznego korzystania z Internetu.
  6. Placówka w miarę możliwości zapewnia stały dostęp do materiałów edukacyjnych, dotyczących bezpiecznego korzystania z Internetu, przy komputerach, z których możliwy jest dostęp swobodny.
  7. Osoba odpowiedzialna za Internet zapewnia, aby sieć internetowa placówki była zabezpieczona przed niebezpiecznymi treściami, instalując i aktualizując odpowiednie oprogramowanie.
  8. Pracownicy placówki przynajmniej raz w miesiącu sprawdzają, czy na komputerach z dostępem do Internetu nie znajdują się niebezpieczne treści. W przypadku znalezienia niebezpiecznych treści, wyznaczony Pracownik placówki ustala, kto korzystał z komputera w czasie ich wprowadzenia.
  9. Informację o dziecku, które korzystało z komputera w czasie wprowadzania niebezpiecznych treści, wyznaczony Pracownik placówki przekazuje kierownikowi placówki.
  10. Pedagog/psycholog/wychowawca przeprowadza z dzieckiem, które wprowadziło treści niebezpieczne do komputera, rozmowę na temat bezpieczeństwa w Internecie.
  11. Jeżeli w wyniku przeprowadzonej rozmowy psycholog/pedagog/wychowawca uzyska informacje, że dziecko jest krzywdzone, podejmuje działania opisane w rozdziale III niniejszej Polityki.

Rozdział 4. Przepisy końcowe

  1. Polityka wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
  2. Ogłoszenie następuje w sposób dostępny dla pracowników instytucji, w szczególności poprzez wywieszenie w miejscu ogłoszeń dla pracowników lub poprzez przesłanie jej tekstu drogą elektroniczną.